Tranh gốm Phù Lãng là một dòng sản phẩm đặc trưng của làng nghề gốm Phù Lãng – huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh. Khác với các dòng tranh thông thường, tranh gốm nơi đây được chế tác hoàn toàn thủ công từ đất sét tự nhiên, tạo hình khắc nổi, tráng men và nung ở nhiệt độ cao, mang lại vẻ đẹp bền bỉ, mộc mạc nhưng đầy tinh tế.
Điểm đặc biệt của tranh gốm Phù Lãng là sự kết hợp hài hòa giữa mỹ thuật dân gian và kỹ thuật gốm truyền thống. Mỗi bức tranh là một lát cắt sống động về đời sống, tín ngưỡng, phong cảnh hoặc những biểu tượng tâm linh, văn hóa của người Việt. Nhờ bàn tay tài hoa của các nghệ nhân, đặc biệt là nghệ nhân Đức Thịnh – người đã có nhiều năm gìn giữ và phát triển dòng tranh này, tranh gốm Phù Lãng ngày càng được ưa chuộng không chỉ trong nước mà còn tại nhiều thị trường quốc tế.
Các dòng tranh gốm Phù Lãng phổ biến hiện nay
Dưới đây là các dòng tranh gốm tiêu biểu đang được ưa chuộng, phản ánh rõ nét tinh thần dân tộc và giá trị ứng dụng cao trong đời sống hiện đại:
1. Tranh đồng quê (Cây đa – Giếng nước – Sân đình)
Đây là một trong những dòng tranh truyền thống lâu đời nhất tại Phù Lãng, mô tả lại khung cảnh làng quê Bắc Bộ xưa với hình ảnh quen thuộc như cây đa cổ thụ, giếng nước đầu làng, sân đình cổ kính, mái nhà tranh, lũy tre… Tranh mang đến cảm giác yên bình, ấm áp và gợi nhớ ký ức tuổi thơ, rất phù hợp trang trí phòng khách, quán cà phê dân gian hay nhà hàng theo phong cách truyền thống.
2. Tranh “Vinh quy bái tổ”
Lấy cảm hứng từ truyền thống hiếu học và tinh thần tôn vinh tri thức, dòng tranh này tái hiện khung cảnh trạng nguyên đỗ đạt trở về làng trong tiếng trống rộn ràng, cờ hoa rực rỡ. Tranh thường được treo trong thư phòng, phòng học hoặc làm quà tặng ý nghĩa trong dịp mừng thi đỗ, thăng chức.
3. Tranh “Cửu ngư quần tụ”
Chín con cá chép uyển chuyển bơi lội trong làn nước trong xanh được thể hiện trên nền gốm sống động, mang ý nghĩa phong thủy về tài lộc – hưng thịnh – trường tồn. Đây là mẫu tranh rất được ưa chuộng để treo trong phòng khách, văn phòng làm việc, nhà hàng hoặc làm quà tặng tân gia, khai trương.
4. Tranh lễ hội truyền thống
Phản ánh đời sống văn hóa sinh hoạt cộng đồng, dòng tranh này mô tả các cảnh như hội làng, lễ rước kiệu, hát quan họ, đấu vật, chọi gà... Thông qua hình ảnh sinh động và màu men đặc trưng, tranh thể hiện bản sắc văn hóa vùng Kinh Bắc và tinh thần gắn kết cộng đồng.
5. Tranh “Sum họp gia đình”
Khung cảnh gia đình quây quần bên mâm cơm, cảnh ông bà – con cháu tụ họp trong ngày Tết được thể hiện ấm cúng, mang thông điệp về hạnh phúc, yêu thương và sự đoàn viên. Đây là mẫu tranh phù hợp với không gian gia đình, đặc biệt trong dịp lễ tết, mừng thọ.
6.Tranh “Cửu hạc trường tồn”
Chín con hạc tung cánh trong khung cảnh thanh tịnh biểu trưng cho sự trường thọ, cao quý và thanh tao. Tranh thường được lựa chọn làm quà mừng thọ, treo trong phòng thờ, phòng khách như một lời chúc sống lâu và mạnh khỏe đến ông bà, cha mẹ.
7. Tranh “Hậu sinh khả úy”
Một thông điệp truyền thống đầy ý nghĩa, thể hiện niềm tin và kỳ vọng vào thế hệ trẻ. Tranh thường khắc họa hình ảnh học trò chăm chỉ, lễ phép, tiếp bước cha ông. Rất phù hợp treo tại trường học, thư viện, hoặc dành làm quà tặng học sinh, sinh viên, thầy cô giáo.
8. Tranh “Thầy đồ dạy học”
Khung cảnh người thầy bên án thư, nghiên bút, dạy dỗ học trò là hình ảnh gần gũi, gợi nhớ thời phong kiến. Tranh là biểu tượng của đạo học – trí tuệ – lòng tôn sư trọng đạo, thích hợp với không gian học tập, phòng đọc, hoặc làm quà tri ân thầy cô.
9. Tranh “Quan họ giao duyên”
Dòng tranh đặc trưng của vùng Kinh Bắc với hình ảnh liền anh – liền chị chèo thuyền, hát giao duyên dưới ánh trăng. Tranh toát lên vẻ đẹp lãng mạn, trữ tình và đậm chất văn hóa phi vật thể. Phù hợp để trang trí trong quán cà phê nghệ thuật, nhà hàng dân gian hoặc không gian văn hóa.
10. Tranh “Ấm trà rồng thời Lý – men cổ”
Là dòng tranh gốm mang tính sưu tầm cao, tái hiện hình ảnh ấm trà thời Lý, biểu tượng của sự tinh tế, quyền quý và thưởng trà. Màu men cổ trầm ấm càng tăng thêm vẻ cổ kính và giá trị thẩm mỹ. Phù hợp với không gian phòng trà, quán cổ hoặc những người yêu thích lịch sử – gốm cổ.
11. Tranh “Cá chép hóa rồng”
Một bức tranh đầy ý nghĩa về ý chí vươn lên, thành công và bứt phá, đặc biệt trong học hành, công danh, sự nghiệp. Tranh phù hợp với người trẻ, doanh nhân hoặc những ai đang bước vào giai đoạn chuyển mình trong cuộc sống.
12. Dòng tranh gốm phong thủy
Tranh gốm phong thủy đang trở thành xu hướng trong trang trí hiện đại, không chỉ mang vẻ đẹp nghệ thuật mà còn thu hút năng lượng tích cực cho gia chủ. Một số chủ đề tranh phong thủy nổi bật:
Long – Lân – Quy – Phụng: tượng trưng cho tứ linh trấn trạch, bảo hộ và mang lại may mắn.
Mã đáo thành công: ngựa phi nước đại, mang ý nghĩa thành đạt, thuận lợi trên con đường kinh doanh.
Song long chầu nguyệt: tượng trưng cho tài lộc và cát khí, phù hợp với phòng thờ, sảnh lớn.
Hoa sen – cá chép – hạc tiên: vừa thanh tịnh, vừa mang đến sự cân bằng âm dương, tăng năng lượng phong thủy tích cực.
Các mẫu tranh này thường được lựa chọn theo mệnh, tuổi, hoặc mục đích sử dụng (an gia, tấn tài, bình an, hạnh phúc), phù hợp với gia đình, doanh nghiệp, văn phòng làm việc hay làm quà tặng dịp lễ Tết.
Các dòng tranh gốm phổ biến hiện nay
Quy trình chế tác tranh gốm Phù Lãng thủ công
Tranh gốm Phù Lãng là sản phẩm thủ công hoàn toàn, mỗi bức tranh trải qua nhiều công đoạn công phu, yêu cầu kỹ thuật cao và sự kiên nhẫn của người thợ.
1. Lựa chọn đất và tạo phôi
Đất sét được khai thác từ vùng trung du phù sa sông Cầu, sau đó lọc kỹ và ủ trong thời gian dài để đạt độ dẻo tốt nhất. Sau khi tạo phôi, nghệ nhân bắt đầu phác họa và chạm khắc nội dung bức tranh trên bề mặt đất.
2. Phối màu và tráng men
Tùy theo chủ đề, tranh sẽ được phối các loại màu men truyền thống như men nâu, men vàng chanh, men xanh đồng… để làm nổi bật chi tiết. Đây là công đoạn đòi hỏi con mắt nghệ thuật và kinh nghiệm nhiều năm của người thợ.
3. Nung gốm
Tranh được đưa vào lò nung thủ công ở nhiệt độ cao (khoảng 1.000 – 1.200°C). Sau khi ra lò, sản phẩm được kiểm tra kỹ, hoàn thiện và đánh bóng nếu cần thiết.
Tranh gốm Phù Lãng đang được hoàn thiện thủ công bằng tay bới nghệ nhân Đức Thịnh
Giá trị của tranh gốm Phù Lãng trong đời sống hiện đại
Ngày nay, tranh gốm Phù Lãng không chỉ được sử dụng trong trang trí truyền thống mà còn được ứng dụng rộng rãi trong:
Trang trí nội thất: tạo điểm nhấn cho phòng khách, phòng làm việc, nhà hàng, khách sạn…
Quà tặng cao cấp: tranh gốm mang tính thủ công độc bản, phù hợp làm quà biếu doanh nghiệp, tặng đối tác quốc tế…
Công trình nghệ thuật: nhiều công trình công cộng, công viên, trung tâm văn hóa lựa chọn tranh gốm làm chất liệu nghệ thuật lâu bền, thể hiện bản sắc địa phương.
Tại sao nên lựa chọn tranh gốm của nghệ nhân Đức Thịnh?
Chất lượng thủ công cao cấp
Toàn bộ tranh đều được làm thủ công từ khâu tạo hình đến hoàn thiện, đảm bảo tính độc bản và độ bền vượt thời gian.
Ý nghĩa nghệ thuật sâu sắc
Tranh không chỉ là sản phẩm trang trí, mà còn mang trong mình thông điệp văn hóa, lịch sử, tín ngưỡng… phản ánh chiều sâu tâm hồn người Việt.
Được vinh danh bởi các tổ chức uy tín
Với nhiều bằng khen, huy chương nghệ thuật và triển lãm trong nước – quốc tế, tranh gốm của nghệ nhân Đức Thịnh luôn được giới sưu tầm và yêu nghệ thuật đánh giá cao.
Tại sao nên lựa chọn tranh gốm Phù Lãng của nghệ nhân Đức Thịnh
Liên hệ đặt mua tranh gốm Phù Lãng – Nghệ nhân Đức Thịnh
Nếu bạn đang mong muốn sở hữu một tác phẩm nghệ thuật độc bản, mang đậm tinh hoa văn hóa Việt và được chế tác thủ công từ tâm huyết của người nghệ nhân, thì xưởng tranh gốm của nghệ nhân Đức Thịnh tại làng Phù Lãng chính là điểm đến lý tưởng.
Tại đây, mỗi bức tranh không chỉ là một vật phẩm trang trí, mà còn là câu chuyện sống động về quê hương, cội nguồn và niềm tự hào dân tộc – được “kể” bằng chất liệu gốm truyền thống qua bàn tay tài hoa của người thợ lành nghề.
Xưởng nhận thiết kế và chế tác tranh gốm theo yêu cầu riêng: từ chủ đề, kích thước cho tới màu men – đáp ứng nhu cầu sử dụng trong trang trí nội thất, làm quà tặng, công trình văn hóa hay phong thủy.
Thông tin liên hệ đặt hàng và tư vấn:
Địa chỉ: Xã Phù Lãng, huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh
CÁCH TRANG TRÍ TRANH GỐM ĐẸP NHẤT HIỆN NAY
TỔNG HỢP MẪU TRANH GỐM ĐỒNG QUÊ
Ý NGHĨA BỨC TRANH GỐM THUẬN BUỒM XUÔI GIÓ
Ý NGHĨA BỨC TRANH GỐM MÃ ĐÁO THÀNH CÔNG
